Pre- en Probiotica: Wat is het verschil en waarom heb je ze nodig?

Bacteriën binnenkrijgen via je voeding of een supplement? Dat klinkt misschien gek, maar pre- en probiotica worden steeds vaker gebruikt voor een gezonde darmflora. Wat is nu precies het verschil tussen deze twee? En waarom zijn ze belangrijk voor je spijsvertering en algehele gezondheid? In dit artikel leggen we uit wat pre- en probiotica zijn, hoe ze werken en waarom je ze mogelijk nodig hebt.

In dit blog lees je:

• Wat prebiotica en probiotica zijn
• Het verschil tussen probiotica en prebiotica
• Welke voedingsmiddelen pre- en probiotica bevatten
• Waarom pre- en probiotica samen belangrijk is
  
  
  
  

Wat is probiotica?

Probiotica zijn levende micro-organismen die helpen de balans van bacteriën in het lichaam, vooral in de darmen, te verbeteren. Het woord probiotica is afgeleid van het Latijnse "pro" (voor) en het Griekse "bios" (leven), wat letterlijk vertaald kan worden als ‘bevorderlijk voor het leven’. 

Ons lichaam bevat honderden miljarden bacteriën, die samen de flora of microbioom worden genoemd. Deze bacteriën kunnen onderverdeeld worden in honderden verschillende bacteriën families, ook wel stammen genoemd. Elke stam bestaat uit een groep bacteriën die een specifieke functie vervult binnen het lichaam. Probiotica bestaan vaak uit de Saccharomyces boulardii-gist of melkzuurbacteriën, zoals Lactobacillus- en Bifidobacterium-soorten.

Hoewel bacteriën vaak een negatieve associatie oproepen, zijn ze niet per definitie schadelijk. Het belangrijkste is dat het evenwicht tussen de goede en slechte bacteriën en de diversiteit van bacteriestammen optimaal is voor een gezonde werking van ons lichaam. Dit gevoelige systeem van darmbacteriën kan snel uit balans raken, bijvoorbeeld door het eten van veel suikerrijke voeding. Daarom is het essentieel om de juiste voeding te kiezen, omdat dit helpt het evenwicht in de darmflora te behouden en zo de algehele gezondheid te ondersteunen.

Probiotica voor je gezondheid

Probiotica heeft een hoop gezondheidsvoordelen:

• Ondersteunt de darmgezondheid – Bevordert een evenwichtige darmflora.
• Versterkt het immuunsysteem – Helpt bij de afweer tegen schadelijke micro-organismen.
• Verbetering van de spijsvertering – Ondersteunt de opname van voedingsstoffen en voorkomt spijsverteringsklachten.
• Kan bijdragen aan een betere gemoedstoestand – De darmen en hersenen zijn nauw verbonden.
• Herstelt de darmflora na antibiotica – Vult goede bacteriën aan na een antibioticakuur.
• Kan helpen bij allergieën en intoleranties – Mogelijke ondersteuning bij voedselovergevoeligheden.
  
  

Bronnen van probiotica

Probiotica komen voor in verschillende voedingsmiddelen, vooral in gefermenteerde producten. Hier zijn enkele voedingsmiddelen die rijk zijn aan probiotica:

• Yoghurt – Yoghurt is een van de bekendste bronnen van probiotica. Het wordt gemaakt door melk te fermenteren met behulp van specifieke bacteriën zoals Lactobacillus en Bifidobacterium. Deze bacteriën ondersteunen de darmgezondheid door de groei van gezonde micro-organismen te bevorderen.
  
• Kefir – Kefir is een gefermenteerde melkdrank die rijk is aan probiotische bacteriën en gisten. Het bevat verschillende soorten bacteriën die helpen bij het herstellen van een verstoorde darmflora. Kefir is ook een uitstekende bron van eiwitten, calcium en B-vitamines.
  
• Zuurkool – Zuurkool is een gefermenteerde kool die rijk is aan probiotica, vooral Lactobacillus bacteriën. Naast het bevorderen van een gezonde darmflora, bevat zuurkool ook vitamine C, wat bijdraagt aan een gezond immuunsysteem.
  
• Kombucha – Kombucha is een gefermenteerde thee die vol zit met probiotica. Het fermentatieproces creëert een verscheidenheid aan nuttige bacteriën en gisten die de balans van je darmmicrobiota kunnen ondersteunen.
  
• Miso – Miso is een gefermenteerde pasta, gemaakt van sojabonen en vaak gebruikt in Japanse gerechten zoals misosoep. Het bevat een breed scala aan probiotische bacteriën die goed zijn voor de spijsvertering en de darmgezondheid.
• Tempeh – Tempeh is een gefermenteerd sojaproduct dat rijk is aan probiotica, naast eiwitten en vezels. Het ondersteunt een gezonde darmflora en is een geweldige vleesvervanger voor vegetariërs en veganisten.
• Zuurdesembrood – Zuurdesembrood wordt gefermenteerd door natuurlijke bacteriën en gisten. Deze bacteriën, waaronder Lactobacillus, kunnen bijdragen aan een gezonde darmflora. De fermentatie maakt het brood ook makkelijker verteerbaar dan andere broodsoorten.

Wat is prebiotica?

Naast probiotica spelen prebiotica ook een essentiële rol in onze gezondheid, door de juiste voedingsstoffen te bieden voor de goede bacteriën in ons lichaam. Het woord prebiotica is afgeleid van het Latijnse "pre" (vooraf) en het Griekse "bios" (leven), wat letterlijk betekent ‘voorafgaand aan het leven’ en verwijst naar stoffen die de groei van goede bacteriën ondersteunen.

Prebiotica zijn onverteerbare vezels die de groei en activiteit van de gezonde bacteriën bevorderen, waardoor deze kunnen floreren en het evenwicht in het microbioom behouden blijft. Deze vezels neemt je lichaam zelf niet op, maar dienen specifiek als voedsel voor de probiotische bacteriën in onze darmen. Door prebiotische voeding toe te voegen aan je dieet, geef je de bacteriën de brandstof die ze nodig hebben om optimaal te functioneren. 

Bronnen van prebiotica

Prebiotische voedingsstoffen zijn voornamelijk te vinden in een aantal groenten, fruit en andere plantaardige producten. Hier is een overzicht van voedingsmiddelen die rijk zijn aan prebiotica:

• Knolgewassen – Groenten zoals koolrabi, knolselderij en bieten zijn uitstekende bronnen van prebiotica. Deze knolgewassen bevatten vezels die de groei van gezonde darmbacteriën bevorderen, wat kan helpen om de darmflora in balans te houden.
• Wortelsoorten – Wortelen, winterwortels en pastinaak bevatten inuline en andere vezels die dienen als voedsel voor de probiotische bacteriën in je darmen. Deze groenten zijn niet alleen goed voor je darmen, maar bevatten ook veel vitamine A, wat bijdraagt aan een gezonde huid en immuunsysteem.
• Bladgroenten – Groenten zoals spinazie, rucola en verschillende slasoorten bevatten prebiotische vezels die het herstel en de groei van darmbacteriën ondersteunen. Bovendien zijn ze rijk aan vitamines en mineralen.
• Sommige fruitsoorten– Appels, peren en ananas zijn fruitsoorten die prebiotische vezels leveren. Het eten van de schillen van deze vruchten is bijzonder gunstig, aangezien ze een rijke bron van voedingsvezels bevatten. Deze vezels stimuleren de groei van gezonde darmbacteriën en dragen bij aan een gezonde darmfunctie.
• Ui en knoflook – Uien en knoflook zijn bekend om hun krachtige smaak en geneeskrachtige eigenschappen, maar ze zijn ook rijk aan prebiotische stoffen zoals inuline. Ze helpen de groei van gunstige bacteriën zoals bifidobacteriën, wat gunstig is voor een gezond immuunsysteem en een optimale spijsvertering.
  
  

Wat is het verschil tussen pre- en probiotica?

Prebiotica zijn geen bacteriën, maar vezels die als voedsel dienen voor de goede bacteriën in je darmen. Terwijl probiotica de actieve bacteriën leveren die de balans in je darmen ondersteunen, zorgen prebiotica ervoor dat deze bacteriën zich kunnen ontwikkelen en effectief kunnen werken.

Waarom zijn pre- en probiotica samen belangrijk?

Pre- en probiotica versterken elkaar en zijn samen essentieel voor het ondersteunen van een gezonde darmflora. Probiotica, de ‘goede’ bacteriën, helpen de balans in je darmen te behouden en bevorderen een gezonde spijsvertering. Maar zonder prebiotica, de voedingsstoffen die deze bacteriën nodig hebben om te overleven en zich te vermenigvuldigen, zouden ze niet optimaal kunnen functioneren. 

Prebiotica fungeren als brandstof voor de probiotica. Ze stimuleren de groei van de gezonde bacteriën in je darmen, waardoor de probiotica effectiever hun werk kunnen doen. Hierdoor heeft prebiotica dus invloed op de verhouding tussen de levende bacteriën. Deze synergie zorgt voor een gezond microbioom, wat essentieel is voor een sterk immuunsysteem, een goede spijsvertering en zelfs je algehele welzijn.

Waarom kiezen voor een pre- en probiotica supplement?

Hoewel je pre- en probiotica uit voeding kunt halen, zijn er verschillende redenen waarom suppletie nuttig kan zijn. Een van de redenen is dat door pasteurisatie van gefermenteerde producten, levende bacteriën vernietigd worden, waardoor ze geen probiotische voordelen meer bieden. Daarnaast overleven veel bacteriën de zuurtegraad in de maag niet en bereiken ze niet de juiste plek in de darmen.

Ook na een antibioticakuur kan een pre- en probiotica supplement waardevol zijn. Bij het gebruik van antibiotica kunnen zowel schadelijke als nuttige bacteriën verdwijnen. Een supplement kan in dit geval helpen om de balans in je microbioom te herstellen.

Kies voor een hoogwaardig supplement, waardoor je er zeker van kunt zijn dat je zowel pre- als probiotica binnenkrijgt die effectief zijn en de juiste plek in je darmen bereiken. Veel supplementen bevatten meestal geen prebiotische bronnen, wat de effectiviteit kan belemmeren. Door een supplement te kiezen dat beide bevat, vergroot je de kans op een gezonder microbioom en betere spijsvertering.

Conclusie

Het in balans houden van je darmbacteriën is belangrijk voor veel aspecten van je gezondheid, waarbij pre- en probiotica samenwerken als een krachtig duo. Door ze te combineren, creëer je de ideale omgeving voor een evenwichtige en efficiënte werking van je darmflora. Het resultaat? Een krachtig immuunsysteem, verbeterde spijsvertering en een optimale balans in je darmen.